بابا نوئل، بابای ما ایرانی‎ها هم هست!

به گزارش کودک پرس ، بسیاری از افراد گرامی‌داشت جشن‎های خارجی را حق طبیعی خود دانسته و انتقادهای وارده را نادرست می‎دانند، برخی دیگر نیز چنین رفتارهایی را بحران هویت تلقی می‎کنند.

فروشندگان لوازم تزئینی کریسمس می‎گویند که «بسیاری از مشتریان‌مان، نوجوانان و جوانان هستند و تنها ارامنه نیستند که از ما خرید می‎کنند، حتی خیلی‎ها بدون خرید، می‎آیند و با کلاه بابا نوئل سلفی می‎گیرند و می‌روند، وقتی بازار خرید داغ است، من فروشنده هم تمایل دارم تا این لوازم را بفروشم و سود کنم».

یک جامعه‌شناس معتقد است: انسان همیشه به‌دنبال نشاط و شادی بوده است و نشاط به احساس رضایت از زندگی اشاره دارد که فرد را به سمت پیشرفت در زندگی پیش می‎برد که نتیجه آن سلامت درونی و انطباق بالا و سازگاری است، افراد با نشاط، خلاق بوده و روابط میان فردی و اجتماعی مثبتی را شکل می‎‎دهند.

«موسی نیرومند» ادامه می‌دهد: افرادی که نشاط دارند، کنترل زیادی بر تنش‌ها داشته و اثربخش ظاهر می‎شوند، در دین اسلام هم به نشاط و شادی بسیار توصیه شده است و باید بررسی کرد که طبق ایدئولوژی‌های اسلامی آیا جامعه ما یک جامعه بانشاط  است؟.

وی می‎گوید: امروزه میدان‌های تربیتی که نوجوانان و جوانان در آن قرار دارند، با نشاط نیستند، نشاط یاد گرفتنی است و باید توسط خانواده به بچه‎ها آموزش داده و تمرین شود، فضاهای ارتباطی حاکم بر خانواده‎ها تبدیل به فضای کسلی شده است که بیش از مسئله‌ی نشاط به مسائل آموزشی مانند کلاس کنکور و تقویتی اهمیت داده می‎شود و نشاط در داخل روح نهاد خانواده نیست، این خلا در فضای آموزشی نیز دیده می‎شود.

رو آوردن به جشن‌هایی کریسمس، پیامی هشداردهنده برای ماست 

این جامعه‌شناس اظهار می‎کند: پرداختن به موضوعی مثل نشاط را تا چه اندازه در محیط‌های آموزشی و عرصه‌های اجتماعی‌مان می‌بینیم؟، رو آوردن به جشن‌های کریسمس، پیامی هشداردهنده برای ماست که نوجوان و جوان ما به‌دنبال نشاط اجتماعی است، مشکل تنها جشن‎های خارجی نیستند، ای بسا با جشن گرفتن و رو آوردن به اعیاد خارجی، ایدئولوژی این تفکرات و استعمار هم منتقل شود، جامعه باید بر اساس نشاط، مهندسی شود.

چرا جوانان و نوجوانان ایرانی به استقبال جشن کریسمس می‌روند؟‎

دکتر «منصور بیرامی»، رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تبریز در پاسخ به این‌که چرا جوانان و نوجوانان ایرانی به استقبال جشن کریسمس می‎روند؟، اظهار می‎کند: هر فردی صرف نظر از قومیت، زبان، نژاد و مرحله رشدی‌اش باید از نظر هویت به ثبات برسد، عوامل مختلفی در رسیدن به ثبات هویتی نقش دارند که علل اجتماعی، اقتصادی، ارزشی، دینی و مذهبی از آن جمله هستند.

وی معتقد است که از منظر روانشناختی در هر مرحله از رشد و وضعیتی که قرار داریم، باید هویتی را شکل دهیم که احساس لذت می‌کنیم، به این معنی که داشتن ادراک تسلط بر زندگیمان، احساس رضایت و لذت را برای ما فراهم کند.

رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تبریز ادامه می‌دهد: وجود مدل یا سرمشق، نخستین مولفه برای تقلید، انتخاب، توجه، یادگیری و اجرای مدل اندوخته شده است، نوجوان ما باید به معنایی از زندگی برسند که احساس ادراک تسلط بر زندگی را داشته باشند، حال سوال ما این است که مدل موجود برای همانند سازی (از نظر روانکاوای) و تقلید به شکل رفتار گرایانه‌ای که در اختیار نوجوان قرار دارد، چه کسانی و چه چیزهایی هستند؟.

عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز می‎گوید: می‌توانیم با گرامی‌داشت درست اعیاد ملی و ایرانی، هویت ملی و دینی به نوجوانان و فرصت تخلیه هیجان به‌ویژه هیجان‌های منفی انباشته شده در چنین آئینی، کاری کنیم تا نوجوانان ما انرژی و مدل لازم برای فعالیت به شکل نمادین در روز کریسمس را نداشته باشند.

بیرامی ادامه می‎دهد: اگر هیجان‌های منفی شخص مثل اضطراب و خشم در شب چله، تخلیه شود، فرد دیگر هیجان منفی برای تخلیه در شب کریسمس نخواهد داشت و اثر تقدم و تاخیر اولی بر دومی مقدم است، حال باید از خود بپرسیم که آیا شب چله می‌تواند فرصتی برای تولید هیجان مثبت باشد؟.

وی اظهار می‎کند: آیا روانشناسان، جامعه، دانشگاه، محله، مسجد و حتی ایران، نمی‎توانند مدل کارآمدی را برای شکل گیری هویت باثبات شکل دهند و مسیر هویت یابی از مسیر کریسمس نگذرد؟، قطعا این اقدام امکان پذیر است.

چرا اکثر جوانان و نوجوانان ما همیشه به دنبال این بوده‌اند که شبیه خارجی‌ها باشند؟

این روانشناس معتقد است که هجمه رسانه‎ها از جمله علل اجتماعی هستند که تصاویر ناکارآمد، تبلیغات منفی با محتوای جنسی و استفاده ابزاری از بانوان، به نوجوانان ارائه می‎کنند، حال پرسش ما این است که نوجوان ما اگر مجبور به تجربه محرک‎هایی که به او ارائه می‎شوند، باشد، چند مورد از این محرک‌ها بومی هستند؟.

وی ادامه می‎دهد: نوجوان چند بار یک مراسم عروسی اصیل ایرانی و آذری را از تلویزیون تماشا کرده یا در مراسم از این قبیل شرکت کرده است؟ سنتی و مدرن را قبول ندارم و بهتر است از بومی و غیر بومی استفاده کنیم، عوامل محیطی و اقتصادی نیز در این میان دخیل هستند، چند تصویر ایرانی بر روی لوازم خانگی‌مان می‎بینیم؟

آیا یک کودک علاقه‌مند  مولفه‌های غربی متولد می‌شود؟

وی می‎گوید: باید دید که آیا یک کودک علاقه‌مند مولفه‎های غربی متولد می‎شود؟، آیا ژن علاقه‎مندی زن و مرد و فرهنگ غربی داریم؟، وقتی تعامل فردی و اجتماعی را در یک بافت مطالعه کنیم، به نهاد مشترکی به نام خانواده می‎رسیم، خانواده که بنیان تربیتی فرزندشان را بنا نهاده‌اند، به سراغ سبب‌شناسی در مدرسه می‌روند، در حالی که این کودک پیش از مدرسه رفتن به مدت 6 سال در اختیار تام خانواده بوده است.

این روانشناس معتقد است که هیچ چیزمان مدل ایرانی نیست، نمی‌توان از کودک و نوجوانمان هم انتظار پیروی از الگوهای بومی و ایرانی را داشت، پدر و مادرهایی با شناسنامه ایرانی و ظاهر غیر ایرانی نمی‌توانند فرزندی علاقه‌مند الگوهای بومی پرورش دهند، حتی لوازم خانگی مورد استفاده در خانه‎های ما هم ایرانی نیستند.

وی اظهار می‌کند: اگر هیجان‌های‌ مثبت مثل دوست داشتن مادر، وطن، خانواده، رشته و تخصص در فردی ایجاد شده و فرد فاقد هیجان منفی باشد، حتی اگر کسی از نوجوان و جوان ما دعوت به جشن کریسمس هم کند، در آن جشن شرکت نخواهند کرد. آیا روانشناسان، جامعه، دانشگاه، محله، مسجد و حتی ایران، نمی‎توانند مدل کارآمدی را برای شکل گیری هویت باثبات شکل دهند و مسیر هویت‌یابی از مسیر کریسمس نگذرد؟، قطعاً این اقدام امکان‌پذیر است.

منبع: کانون پرورش فکری