حل آسیب‌های اجتماعی با رفتارهای عاشقانه از سوی والدین برای نوجوانان

به گزارش کودک پرس ، محمد ربیعی روانشناس و عضو هیئت علمی دانشگاه شهرکرد، در کارگاه آموزشی پیشگیری از آسیبهای اجتماعی با محوریت شناخت ویژگیهای دوره نوجوانی که با حضور جمعی از اعضای جهاددانشگاهی استان در این واحد برگزار شد، با اشاره به اینکه سنین ۱۲ تا ۱۸ سال دوره نوجوانی است، بیان کرد: با توجه به شرایط امروز اهمیت دوران نوجوانی از کودکی بیشتر شده است.

ویژگی های نوجوانی
وی افزود: غیر قابل پیش بینی بودن، ذهن خلاق، لذت گرایی، عمل گرا بودن، عدالتخواهی، اهل رفاقت، اعتماد سریع به دیگران، از ویژگی های دوران نوجوانی است.
ربیعی با بیان اینکه تغییرات جسمانی از مسائل مهمی در دوره نوجوانی است، بیان کرد: اگر والدین کمک کنند تا فرزند نوجوانشان نسبت به جسم و ظاهر خود احساس خوبی داشته باشند به آرامش او کمک می کند و اگر فرزند خانواده به ظاهر خود در چهارچوب خانواده رسیدگی کند قطعا این امر از خطرات احتمالی پیش روی نوجوان جلوگیری میکند.

وی گفت: از مهمترین مسائل دوره نوجوانی تغییرات شدید هورمونی است که ۹ هورمون شروع به ترشح میکنند، به طوری که ترشح هورمون تستسترون در پسران ۱۸ برابر و در دختران دو تا سه برابر میشود که ترشح زیاد این هورمون پرخاشگری و سایر تغییرات رفتاری را به دنبال دارد.
این روانشناس بیان کرد: ترشح هورمون استروژن بر رفتارهای روانی نوجوانان دختر تاثیرگذار است، تحقیقات نشان داده نوجوانان نخستین تجارب بلوغ خود را به دوستان انتقال میدهند بنابراین اگر خانواده روابط صحیحی با نوجوان خود برقرار کنند میتوانند اطلاعات صحیحی در خصوص بلوغ به فرزند خود منتقل کنند.
وی اضافه کرد: والدین برای نوجوان دارای اهمیت است اگر مراوده از سوی والدین به درستی انجام شود قطعا خشنودی حاصل میشود، بنابراین سرزنش نکردن نوجوان بسیار حائز اهمیت است.
ربیعی با اشاره به اینکه نباید خودشیفتگی نوجوان را جدی گرفت، بیان کرد: نوجوان به دلیل داشتن قدرت فرضیه سازی، تصور می کنند انجام هر نوع کار امکان پذیر است که لازم است والدین برای مدیریت نوجوان، امکان ارتباط نوجوان را با فردی از اطرافیان خودشان که متاهل و دارای تجربه، فاصله سنی زیاد و متعهد برقرار کنند.

وی گفت: والدینی که دارای فرزند نوجوان هستند لازم است ارتباطات فامیلی و اجتماعی را افزایش دهند مخصوصا خانواده هایی که دارای جنس مخالف است چون نوجوان علاقه دارد جنس مخالف را در این سن به طور کامل بشناسد.
ربیعی با بیان اینکه مهمترین نیاز نوجوان عزت نفس است، ادامه داد: متاسفانه فرزندان خانواده ها در کودکی همبازی یکدیگر هستند که به محض بزرگ شدن آنها را از یکدیگر جدا میکنند در صورتی که این امر باید برعکس باشد زیرا فراهم شدن زمینه روابط، به تربیت جسمی نوجوان کمک میکند.
با بیان اینکه دوست پرستی برای فرد نوجوان بسیار مهم است، وی تاکید کرد: نوجوانان با منابع قدرت مشکل دارند.

مشاور برجسته خانواده، بروز عشق را از دیگر ویژگیهای مثبت دوره نوجوانی دانست و افزود: ۹۹ درصد افراد، در این سن عاشقی را تجربه می کنند و والدین در صورت مشاهده این رفتار، آن را نشانه سلامت روحی و جسمی فرزند خود باید بدانند و اگر نوجوانی این رفتار را نداشته باشد باید به سلامت روح او شک کرد.

راه حل مشکل نوجوانان
مدرس دانشگاه پس از بیان ویژگیها و چالش های رفتاری دوره نوجوانی،تنها شیوه ی مدیریت رفتار نوجوان و حلال مشکلات نوجوانان را رفتار عاشقانه با آنها دانست و رفتار مقابل آن را رفتار خصمانه دانست.
وی ادامه داد: رفتار عاشقانه در مقابل رفتار خصمانه قرار دارد؛ رفتار خصمانه به نوجوان لطمه وارد می کند و رفتار عاشقانه موجب مدیریت مسائل می شود.

ربیعی در ادامه و در تبیین رفتار عاشقانه، انواع ارتباط از نظر فلسفی را چهار شیوه مونولوگ(ارتباط یک طرفه که برای نوجوان ارزشی ندارد)، دیالوگ(ارتباط دو سویه و گفتگوی اقتدار گرایانه است که برای نوجوان اثر ندارد)، دیالکتیک(اعتبار بخشی به گفته فرد) و دیسکورس(گفتمان) دانست.
عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد با بیان ویژگی انواع ارتباط های اخیر، تنها شیوه موثر و قابل توصیه برای ارتباط با نوجوان را گفتمان دانست که در آن قصد قانع کردن نداریم و با سوال حاجت مندانه شروع می شود.
وی سوال حاجت مندانه را سوالی دانست که در آن قصدی جز دانستن جواب آن نداریم و طرح سوال حاجت مندانه را سخت ترین کار در گفتمان دانست.

ربیعی ویژگی دیگر گفتمان را طرح سوال به صورت زیاد در آن و اهمیت داشتن فرایند به جای محتوی دانست و در این مورد به ذکر مثال های کاربردی پرداخت.
این روانشناس در توضیح سوال حاجت مندانه گفت: مثلاً وقتی فرزند شما شب هنگام دیروقت به خانه می آید به جای سوال از این که چرا دیر آمدی؟ یا کجا بودی؟ می توانید بگویید «د.ست داشتیم شام را با هم بخوریم؟ غذا خورده ای؟» و ….

عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد تاکید کرد: در شیوه گفتمان و ارتباط صحیح با نوجوان لحن گفتار نیز از محتوای گفتار بیشتر اهمیت دارد وباید به جای جدیت، آمیخته با شوخ طبعی باشد.

رفتار عاشقانه
وی گفت: اگر می خواهیم با نوجوان ارتباط برقرار کنیم باید بافت زندگی نوجوان را درک کنیم در غیر این صورت برقراری رابطه و گفتمان امکان پذیر نیست.
ربیعی در جمع بندی سخنان خود سه ویژگی رفتار عاشقانه با نوجوان را گفتمانی بودن آن، تصور این که من بهترین نوجوان دنیا را دارم(و باید رفتارم را بر این اساس تنظیم کنم.) و این که بده و بستان در آن وجود ندارد و معامله گری نیست، دانست.

وی رفتار عاشقانه را ساختنی دانست به این معنا که والدین برای رفتار عاشقانه باید از قبل بر روی آن فکر کنند و والدینی که به محض دیدن خطایی، سریعا با فرزند نوجوان خود برخورد می کنند روابط میان آنها با فرزندانشان قطع می شود.