چند انتقاد از نمایشگاه بین‌المللی قرآن/ بخش کودک و نوجوان نقطه قوت نمایشگاه

به گزارش کودک پرس ، نمایشگاه قران کریم یکی از نمایشگاه های مهمی است که هر ساله برای نمایش و ارائه محصولات قرآنی توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دائر می گردد. نفس توجه به قرآن و عترت نه تنها امر بیهوده ای نیست بلکه نشر ، ارائه و اهتمام به محصولات آن امری واجب و ضروری است اما مسئله ای که در باب نمایشگاه قرآن اهمیت بیشتری دارد کیفیت اجرا و ارائه محصولات آن است. باید رسانه ها و صاحب نظران به کیفیت نمایشگاه قرآن و بازگو کردن محاسن و معایب آن اهتمام بورزند تا هرساله شاهد پیشرفت و ارتقاء سطح نمایشگاه قرآن کریم به عنوان یکی از مهم ترین وعده گاه های فرهنگی کشور باشیم.

گرچه به اذعان برخی از صاحب نظران و شاهدان، نمایشگاه قرآن کریم امسال نسبت به سالهای گذشته از برخی جنبه ها ارتقاء داشته است اما هنوز جای بسیار دارد تا رسانه ها و صاحب نظران به بررسی محاسن و معایب آن بپردازند. در همین راستا به بررسی برخی از محاسن و معایب نمایشگاه قرآن سال جاری می پردازیم:

محاسن

بخش کودک و نوجوان

شاید به جرات بتوان گفت که بخش کودک و نوجوان در این نمایشگاه، مهم ترین و پررنگ ترین نقطه قوت آن است. تنوع محصولات و ارائه خدمات در بخش کودک و نوجوان چه در حوزه کتاب، چه در حوزه محصولات دیجیتالی و چه در فراهم آوردن اوقات شاد و مفرح و در عین حال انس با مفاهیم و معارف قرآنی و رفاقت و آشنایی با روحانیت و علمای دین نقطه های قوتی است که علی رغم کافی نبودن در میان خیل عظیم تهاجم فرهنگی و سیلاب ترجمه کتب غربی برای کودکان و نوجوانان، حداقل می تواند نقطه آغاز مناسبی باشد که صد البته با مرحله مطلوب فاصله بسیار دارد.

خانواده هایی که دغدغه تربیت صحیح فرزندان خویش را دارند و در این راستا به دنبال محتوای مناسب می گردند، می توانند با حضور در نمایشگاه از غرفه های کودک و نوجوان دیدن نمایند.

جذابیت های بصری

یکی دیگر از محاسن نمایشگاه امسال، افزایش جذابیت های بصری و زیبایی برخی از بخش های نمایشگاه است. کارهایی از جمله نمایش محصولات فرهنگی-هنری و زیبایی دکوراسیون برخی غرفه ها و بخش های نمایشگاه قطعا باعث جذب و تاثیرگرفتن روحی مخاطبان و القاء مفاهیم دینی و قرآنی از طریق کارهای هنری و از قبیل آن خواهد شد.

بخش بین الملل

گرچه نقدهایی به کم و کیف بخش بین الملل نمایشگاه از قبیل تاخیر افتتاح آن نسبت به بخش های دیگر، کمبود محتوا و کم بودن کشورهای مدعو و عدم حضور پررنگ کشور های مهم و تاثیرگذار وارد است اما نفس اضافه شدن واحد بین الملل به نمایشگاه قرآن خود گامی مهم و ضروری بود که می تواند مقدمه ای بر رفع اشکالات کیفیت برگزاری آن باشد.

معایب

کمبود محتوای قرآنی

شاید یکی از مهم ترین اشکالات نمایشگاه قرآن کمبود محصولات قرآنی در بخش های مختلف است. گویی نمایشگاه قرآن عاملی شده است تا مسئولان متولی بخش قرآن و عترت کمبود محصولات در این حیطه بسیار مهم را بصورت عینی لمس کنند تا شاید در جهت نجات آن از غربت تلاش نمایند.

آنچه بسیار پررنگ به چشم می خورد این است که تنوع محصولات و حتی در برخی بخش ها، موجودیت محتواهای قرآنی در بخش های مختلف چه به لحاظ موضوعی و چه با در نظر گرفتن جامعه مخاطب به قدری کمرنگ است که گاه مخاطب احساس می کند که برای پرکردن صحن نمایشگاه از قلت محتوای مربوط به وسائل و محتوای نامربوط توسل شده است.

پر رنگ نبودن بخش عترت

از آنجا که متولی برگزاری این نمایشگاه معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد است شایسته است تا بخش عترت در نمایشگاه قرآن بسیار پررنگ باشد و این نمایشگاه به نمایشگاه قرآن و عترت تبدیل شود.

در این صورت هم محتوای قابل ارائه نسبتا بالا می رود، هم ضرورت عدم جدایی قرآن و عترت رعایت می شود و هم می تواند جامعه مخاطب بیشتری را جذب نمایشگاه کند. به عنوان مثال اگر جامعه هیئتی ها، شاعران آئینی، مداحان و سایر افراد و گروه هایی که در بخش عترت بیشتر فعالیت کرده اند اضافه می شدند قطعا محتوا، برنامه های قابل اجرا در نمایشگاه و مخاطبین به نسبت قابل توجهی افزایش می یافتند.

محتوا و وسائل نامربوط

یکی از اشکالات قابل توجه نمایشگاه ارائه برخی محتواها و یا محصولات نامربوط است گرچه می توان این اشکال را به لحاظ کمی وسیع ندانست اما رفع هر گونه اشکال می تواند سطح نمایشگاه را ارتقاء دهد. گاها دیده می شود در برخی غرفه ها محصولاتی که اساسا هیچ ربطی به موضوع نمایشگاه ندارد اعم از دست بند و یا صنایع دستی غیر مرتبط ارائه می شود.

از طرف دیگر، برخی انتشارات ها به همان حالتی که در نمایشگاه کتاب به ارائه محصولات خود پرداخته بودند، در این نمایشگاه هم آن را تکرار کرده اند و این تکرار عینی می تواند مخاطب را دچار سرخوردگی نماید.

عدم تفکیک مطلوب و بخش بندی مناسب

یکی از عیوب این نمایشگاه نداشتن بخش بندی مطلوب است تا جایی که برخی مخاطبین محتوای مورد نیاز خود را یا بر اساس نبودن آن و یا بر اساس عدم وجود بخش بندی مناسب نمی یابند. به عنوان مثال اگر بخش دانشگاهیان، خانواده، کودک و نوجوان ، متخصصان علوم قرآن و حدیث و سایر بخش ها و موضوعات موجود تفکیک مناسبی داشت مخاطبان به راحتی بر اساس نیاز خود می توانستند به محتوای مورد نیاز دست یابند بگذریم که اساسا در برخی بخش ها محتوای قابل توجهی وجود ندارد که قابل بخش بندی هم باشد.

چینش راهرو ها و غرفه ها

در برخی از بخش های نمایشگاه نوع چینش غرفه ها و راهرو ها به نوعی است که می تواند مخاطب را دچار سردرگمی کرده و اساسا مراجعه کننده برخی غرفه ها و نمایشگاه ها را از قلم بیندازد. نظم و مهندسی مطلوب راهرو ها و غرفه ها امر مهمی است که در دیده شدن همه غرفه ها و سر در گم نشدن مراجعین نقش بسزایی ایفا می کند.

زمان نمایشگاه

یکی از مسائلی که مسئولان امر باید بدان توجه کنند مسیع نبودن دایره مخاطبان نمایشگاه قرآن است که مولفه های مختلفی از جمله محتوا، ایجاد جذابیت، زمان برگزاری و مسائل دیگر هر کدام سهم مهمی در آن دارند.

برگزاری نمایشگاه قرآن در ماه مبارک رمضان گرچه تناسب بسیار زیبایی دارد اما می تواند دایره مخاطبان نمایشگاه را تقلیل دهد. چرا که برای روزه داران رفت و آمد در این هوای گرم می تواند اذیت کننده باشد. حداقل اگر هم اصراری بر برگزاری نمایشگاه در ایام ماه رمضان وجود دارد، وسعت زمان آغاز تا پایان کار نمایشگاه می تواند کمک کننده باشد.

قرآن های نفیس

چاپ، نشر و ارائه قرآن کریم در جلد ها و چاپ های گوناگون با قیمت های بسیار بالا که تنها مزیت آن به سایر چاپ های قرآن کریم زیبایی های غیرمتعارف، جلب توجه و زیباسازی کتابخانه ها باشد، خود می تواند محل بحث مهمی تلقی شود تا کارشناسان دینی و قرآنی به آسیب شناسی آن بپردازند.

بعد رسانه ای

با توجه به اینکه فضای قابل توجهی داخل صحن نمایشگاه برای خبرگزاری ها و رسانه های مختلف تدارک دیده شده است اما گاها دیده می شود غرفه برخی خبرگزاری ها خالی است.

توجه به بعد رسانه ای نمایشگاه و معرفی محصولات آن می تواند به جذب مخاطبان و مراجعان آن کمک بسزایی نماید اما برخی معتقدند، انعکاس نمایشگاه قرآن در رسانه های مختف از جمله رسانه ملی آن طور که باید نبوده است.